Δευτέρα 27 Ιουνίου 2016

Ελληνικό σχολείο. Όπως λέμε φυλακές Κορυδαλλού;

Παρακάτω θα βρείτε το κείμενο που έγραψα στο ένθετο της Αυγής, για την Εκπαίδευση, το ΠΑΙΔΕΙΑ & ΚΟΙΝΩΝΙΑ (τεύχος 109).

Οι παρακάτω  σκέψεις προέκυψαν μετά από την επίσκεψή μου στην φυλακή του Κορυδαλλού σε ενα πρόγραμμα υποστήριξης των οροθετικών κρατουμένων που διοργανώνει η Θετική Φωνή.
Αν κάποιοι θεωρήσουν "βλάσφημη" την απόπειρά μου αυτή να συγκρίνω το σχολείο με τις φυλακές, λυπάμαι.
Κάποιοι άλλοι και θέλω να πιστεύω οι περισσότεροι θα "καταλάβουν".

Ακολουθεί το άρθρο μου:

Ελληνικό σχολείο. Όπως λέμε φυλακές Κορυδαλλού;




Τη χρονιά που πέρασε είχα την ευκαιρία μαζί με μέλη του συλλόγου οροθετικών Θετική φωνή και μέλη  από το  Δίκτυο Τέχνης και Δράσης να βρεθούμε μέσα στο νοσοκομείο των φυλακών του Κορυδαλλού για να ζωγραφίσουμε κάποιους  τοίχους μαζί με τους κρατούμενους. Εκτός από τη δράση αυτή, προσπάθησα να συνδέσω το μάθημα των εικαστικών και τους μαθητές μου με τους ανθρώπους  που κρατούνται εκεί.  Μπορεί να  ακούγεται κάπως αιρετικό, αλλά είχε αποτέλεσμα γιατί βοήθησε τα  μικρά παιδιά να δείξουν με έναν ενεργητικό τρόπο, αποδοχή σε μια ευπαθή ομάδα. Και απο την άλλη πλευρά, το άβατο της φυλακής γέμισε με χρώματα και παιδικές “φωνές”: «Θα τα καταφέρεις!» είπε ο μικρός Γιάννης της Γ` τάξης και ο 40χρονος Κώστας που κουβαλάει το βάρος των 7 χρόνων εγκλεισμού, της τοξικοεξάρτησης και του HIV,  δάκρυσε και αισθάνθηκε για λίγο σημαντικός και πως Ναι, μπορεί να τα καταφέρει. Μαζί με  άλλους κρατούμενους  ανταπέδωσαν κάρτες με ευχές και συμβουλές που τις έδειξα με τη σειρά μου στα παιδιά.
Τι δουλειά έχουν οι ζωγραφιές των παιδιών στα χέρια κακοποιών;” είπε ένας γονέας.  Αυτές οι ζωγραφιές ήταν μια  μικρή  πράξη δημοκρατίας. Με αυτές παραβιάσαμε λίγο την εσωστρέφεια  του ελληνικού σχολείου και τα παιδιά έμαθαν πως ο Λόγος  και οι Πράξεις τους έχουν αξία και μπορούν να επιδράσουν πάνω στις ζωές άλλων ανθρώπων.
Το Ελεύθερο  και  Ανοικτό σχολείο της κοινότητας, το Δημοκρατικό σχολείο, το σχολείο της Ειρήνης, της Αλληλεγγύης, της Ισότητας,της Αποδοχής, κ.α. είναι ιδέες  που  ακούμε πολύ συχνά τα τελευταία χρόνια από πολλές πλευρές, επίσημες και μη  και όλο και πιο συχνά προσφέρονται ανάλογες θεωρητικές επιμορφώσεις.
Πόσο απέχει όμως η θεωρία από την πράξη; Πρόκειται για ένα ακόμα εκπαιδευτικό trend όπως τόσα άλλα που έχουν  αντιμετωπιστεί επιδερμικά;
Προσωπικά στέκομαι κριτικά απέναντι σε όλη αυτήν την τάση. Έχω αναθεωρήσει και έχω συνειδητοποιήσει πως στο παρελθόν υπηρέτησα σχολεία που μπορεί να μιλούσαν για το Ελεύθερο και Ανοικτό Σχολείο,  αλλά μόνο αυτό δεν ήταν στην σχολική ρουτίνα τους.
Μέσα από αυτό το άρθρο έχω να δηλώσω πως ήταν σοκαριστική η διαπίστωση του πόσα πολλά κοινά σημεία  υπάρχουν ανάμεσα στα δύο αυτά  ιδρύματα, το ένα των φυλακών και το άλλο του σχολείου. Ξεχώρισα και παραθέτω κάποια από αυτά.
Αρχικά οι ομοιότητες είναι στο χώρο. Μια γκρίζα ώχρα κάλυπτε όλους τους τοίχους. Το γνωστό χρώμα του Δημοσίου. Ο εξοπλισμός και οι παλαιές αίθουσες ήταν επιφορτισμένες με πολλές προσπάθειες ανακαίνισης. Έβλεπες σε διάφορα σημεία εικόνες αγίων μαζί με εικόνες εθνικών ηρώων. Οι φυλακές όπως και τα σχολεία έχουν κάγκελα, φράχτες, λουκέτα, σιδερένιες πόρτες και προστατευτικά τείχη. Όχι, δεν με τρόμαξαν οι εικόνες του «κολαστηρίου», γιατί έχω δει πολλά ελληνικά σχολικά κτίρια τα τελευταία 18 χρόνια της διδακτικής εμπειρίας μου, που ήταν πιο  βρώμικα, πιο μουχλιασμένα και πιο σκοτεινά.
Ομοιότητες υπήρχαν στα μέτρα ασφαλείας. Όπως στις φυλακές έτσι και στα σχολεία, κανείς δεν μπορεί να βγει όπως και κάνεις δεν μπορεί να μπει. Οι γονείς και στα δύο «ιδρύματα» δεν έχουν ελεύθερη πρόσβαση να δουν τα παιδιά τους. Θέλεις ειδική άδεια ή να έχεις προσκληθεί από κάποιον δάσκαλο ή τον διευθυντή. Για λόγους ασφάλειας και τάξης φυσικά.  Μέσα σε αυτόν τον περιορισμό κυκλοφορούν κάποιοι φύλακες εφημερεύοντες. Όπως στα σχολεία έτσι και στις φυλακές, αυτά τα άτομα ελέγχουν να μην βγει κάποιος έξω, περιορίζουν τους χώρους που μπορεί να κινούνται οι κρατούμενοι και επιβλέπουνν ώστε  να μην βλάψει ο ένας τον άλλον.
Το διάλειμμα. Όπως και στα σχολεία έτσι και στις φυλακές υπάρχουν συγκεκριμένες ώρες όπου οι έγκλειστοι επιτρέπεται να έχουν ελεύθερη ώρα και να κάνουν αυτό που επιθυμούν. Τις υπόλοιπες ώρες μένουν κλειδωμένοι στα κελιά τους. Μόνο για ειδικούς λόγους υγείας ή για να χρησιμοποιήσουν το μπάνιο  επιτρέπεται να βγουν. Ακόμη και σε αυτές τις ελεύθερες ώρες όπως και οι μαθητές, οι κρατούμενοι δεν μπορούν να μετακινηθούν όπου θέλουν στον χώρο παρά μόνο εκεί που τους έχουν υποδείξει οι εφημερεύοντες  φύλακες.
Εδώ υπάρχει μια διαφορά γιατί στην ελεύθερη ώρα στις φύλακες, επιτρέπεται στους κρατούμενους να έχουν κάποιες δραστηριότητες που θα τους βοηθήσουν να εκτονωθούν. Για παράδειγμα ακούνε δυνατά τη μουσική που τους αρέσει ( πχ trance) και γράφουν, ζωγραφίζουν, κάνουν γυμναστική, παίζουν ποδόσφαιρο κ.α.. Σχεδόν καθημερινά στις φυλακές μπαίνουν ομάδες σαν και τη δική μας για να κάνουν κάποια δραστηριότητα (τέχνης, υποστήριξης, ενημέρωσης κ.α.) Στα σχολεία στα διαλείμματα δεν συμβαίνει αυτό και  συνήθως απαγορεύεται τα παιδιά να χρησιμοποιούν πράγματα που μπορεί να τα τραυματίσουν, όπως μπάλες, πλαστελίνες, παιχνίδια και  πινέλα. Γενικά στα διαλείμματα τα παιδιά δεν επιτρέπεται να κάνουν οτιδήποτε δημιουργικό, παρά μόνο να τρέχουν και να πέφτει το ένα πάνω στο άλλο. (Σε σχολείο που έχω δουλέψει απαγόρευαν στα παιδιά να τρώνε στο υπαίθριο  γηπεδάκι του σχολείου για να μην το λερώσουν) .
 Μπορώ να πω και άλλες πολλές ομοιότητες και διαφορές. Τι νόημα έχει να κάνω αυτή τη «βλάσφημη» σύγκριση; Ίσως έχει νόημα οι χώροι  ενός σωφρονιστικού ιδρύματος να είναι  ανέκφραστοι και  αδιάφοροι. Ίσως να έχει νόημα οι εργαζόμενοι εκεί να είναι μετρημένοι και αυστηροί. Ίσως οι δομές εκεί να έχει νόημα που είναι περιοριστικές και αποτρεπτικές.(Ίσως και όχι).
Στο σχολείο όμως τι νόημα έχουν τα κάγκελα; Τα ελεγχόμενα  «επισκεπτήρια» των γονέων; Οι ψυχροί διάδρομοι και οι τακτοποιημένες μόνο με τα απαραίτητα αίθουσες; Ελπίζω να μην μου καταλογίσετε πως δεν αναγνωρίζω την ευθύνη των εκπαιδευτικών για την ασφάλεια των παιδιών. Απλά αναφέρομαι στους τρόπους που έχουμε επιλέξει να εφαρμόζουμε την ασφάλεια αυτή.
Έχω την εντύπωση πως όλη αυτή η συζήτηση για το Δημοκρατικό σχολείο δεν θα γίνει πρακτικά εφικτή εάν δεν αρχίσουμε να αναγνωρίζουμε τα κενά της δημοκρατίας και τις κρυφές διαστάσεις της  καταστολής στις πρακτικές που εφαρμόζουμε στο ελληνικό σχολείο. Μέσα σε όλον αυτόν το διάλογο έχουμε ξεχάσει να δώσουμε Λόγο και Χώρο στα παιδιά. Έχουμε ξεχάσει τις ανάγκες τους. Το δικαίωμα να εκφράζονται. Την επιθυμία τους να κινηθούν, να πάρουν πρωτοβουλίες, να περπατήσουν, να παίξουν, να ουρλιάξουν,  να νιώσουν το σώμα τους και την ελευθερία μέσα σε αυτό, αντίθετα καταπιέζονται σε ένα στείρο ίδρυμα όπου «τα πάντα Μη». Επίσης αναρωτιέμαι γιατί η δημοκρατικότητά μας σταματά στους γονείς και σε αυτούς στερούμε το δικαίωμα να έχουν λόγο και ενεργητική παρουσία μέσα στο χώρο που μεγαλώνουν ψυχικά και σωματικά τα παιδιά τους; Οι ρόλοι σαφώς και είναι διακριτοί αλλά γιατί θεωρούμε επιτυχία και καλή διοίκηση το να κρατάς τους γονείς «μακριά από τα πόδια σου;» Γιατί φοβόμαστε να παραδεχτούμε πως κάποια από τα σπουδαιότερα εκπαιδευτικά μοντέλα που εφάρμοσαν τις δημοκρατικές αρχές  δεν έγιναν από τους εκπαιδευτικούς  ή τα υπουργεία, αλλά σε συνεργασία με τους γονείς; (πχ Reggio Emilia).
Έχει νόημα να συγκρίνω το σχολείο με τις φύλακες, γιατί  ο Χώρος είναι ζωντανός, και τα κτίρια  έχουν  φωνή. Ο χώρος είμαστε εμείς. Είναι η εικόνα και η ομοίωσή μας. Δεν είναι μεταφυσικό, δεν είναι φενγκ σουι, είναι πραγματικότητα. Όπως τα ρούχα που φοράμε έτσι και οι τοίχοι εκφράζουν ιδεολογίες, αλλά εκφράζουν και παθογένεια. Ο χώρος είναι μια οντότητα και σύμφωνα με τον Vygotsky, μετά τον εκπαιδευτικό και τον συμμαθητή, είναι ο τρίτος δάσκαλος του παιδιού στο σχολικό περιβάλλον.
Μέσα σε αυτούς τους τοίχους λοιπόν  μεγαλώνουμε  παιδιά με την αισθητική και την οργάνωση ενός σωφρονιστικού ιδρύματος. Τι πολίτες προσδοκούμε να βγουν από εκεί; Εκτός και αν τελικά αυτήν την Ψυχοσύνθεση θέλουμε να δημιουργήσουμε, δηλαδή παιδιά κρατούμενους, υποταγμένα, εγκλωβισμένα  ανάμεσα σε γκρι ανέκφραστα κτίρια και εφημερεύοντες που καραδοκούν με  επίπληξη και τιμωρία. (Ακόμα έχω στα αυτιά μου την θυμωμένη  φωνή της γυμνάστριας να απειλεί πως όποιο παιδί φάει το κολατσιό του στο  υπαίθριο γηπεδάκι του σχολείου, θα τιμωρηθεί).
Μα εμείς τους δίνουμε ελευθερία μέσα από τα μαθήματά μας, μπορεί να πει κάποιος. Εγώ λέω πως και εκεί κρατούμενους φτιάχνουμε.  Εγκλωβισμένα παιδιά  σε παρωχημένα βιβλία, αποκομμένα από τον πραγματικό κόσμο και την σύγχρονη ιστορία, παιδιά απενεργοποιημένα και παθητικά, παιδιά κομπάρσους σε σπουδαία ανθρωπιστικά project που τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο έχουμε εμείς οι δάσκαλοι, για το μπράβο των συμβούλων, για το χαρτί της βεβαίωσης και για να εμπλουτίζουν τα βιογραφικά τους οι  διευθυντές των σχολείων. Φτιάχνουμε γιορτούλες μιας ημέρας, ή μίας ώρας, με το σπουδαίο αντιρατσιστικό μήνυμα, για να τις φωτογραφίσουμε και να τις αναρτήσουμε σε σελίδες και μετά να επιστρέψουμε στην  απάθεια και τον ρατσιστικό λόγο που εκφράζουμε ανοικτά κατά των μαθητών εκείνων  που  δεν ταιριάζουν στα μαθητικά καλούπια  της κανονικότητας, που καταπιέζονται και αντιδρούν πολλές φορές με ασυνείδητους ακόμα και αυτοκαταστροφικούς τρόπους .
Πως θα αλλάξει;  Όσα σεμινάρια και όσα άρθρα και αν γραφτούν εάν ο ίδιος ο δάσκαλος δεν θέσει τα ερωτήματα, δεν αλληλεπιδράσει θετικά με ΌΛΑ τα μέλη της σχολικής κοινότητας, εάν δεν σταθεί κριτικά απέναντι σε αυτό το  εχθρικό για την παιδική ηλικία σχολείο που υπηρετεί, εάν δεν συνειδητοποιήσει πως και ο ίδιος είναι φυλακισμένος σε ένα σύστημα κακοποιητικής  Κανονικότητας, εάν δεν ζητήσει στην πράξη να ακουστεί η φωνή του, εάν δεν αντιδράσει σε αυτές τις παρωδίες συλλόγων διδασκόντων όπου του έχουν επιβάλει τον  παθητικό ρόλο του ακροατή ανακοινώσεων,  τότε φοβάμαι πως δεν θα βρεθούν πρακτικές και ειλικρινείς εφαρμογές για ένα Ανοικτό και Δημοκρατικό σχολείο.
Και κλείνοντας, η πιο μεγάλη διαφορά είναι πως οι φυλακισμένοι του Κορυδαλλού ξέρουν πως είναι φυλακισμένοι.
Καιρός να αναζητήσουμε όλοι την ευθύνη που μας αναλογεί.


Ελένη Καραγιάννη
Εικαστικός/ εκπαιδευτικός εικαστικής αγωγής
Ιδρυτικό μέλος στο Δίκτυο Τέχνης και Δράσης


 Περισσότερα για το Δίκτυο Τέχνης και Δράσης αλλά και τη δράση στις φυλακές μπορείτε να βρείτε σε αυτόν τον σύνδεσμο: http://projectsballoons.blogspot.gr/p/blog-page_37.html

Δευτέρα 20 Ιουνίου 2016

Καλλιεργώντας τη φαντασία, τη δημιουργικότητα και τη γνώση στα παιδιά: Προτάσεις των εκπαιδευτικών

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ & ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ
47η  & 48η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΝ. ΑΤΤΙΚΗΣ


ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ47ης: Παρδάλη Μαρία
          ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ 48ης: Κυριάκη Σπυριδούλα

ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ

Καλλιεργώντας τη φαντασία, τη δημιουργικότητα  και τη γνώση στα παιδιά:      Προτάσεις των εκπαιδευτικών



Η σπουδαιότητα της Εικαστικής Αγωγής στην ολόπλευρη ανάπτυξη του παιδιού- Ο ρόλος του Καλλιτέχνη εκπαιδευτικού. Εισηγήτρια: Ελένη Καραγιάννη

Χειροτεχνία ή Εικαστική έκφραση; Ιδέες οργάνωσης για την τάξη  και το προαύλιο. Εργαστήριο με  «ανοικτά» υλικά.
Εμψυχώτρια: Ελένη Καραγιάννη


Είχα την τιμή να με προσκαλέσουν οι σχολικές σύμβουλοι κ. Μ. Παρδάλη και κ. Σ. Κυριάκη για να παρουσιάσω εισήγηση και εικαστικό-βιωματικό εργαστήριο σε ημερίδα για εκπαιδευτικούς, σχετικά με τη δημιουργικότητα στο σχολειο.

Στην εισήγηση προσπάθησα να απαντήσω με επιχειρήματα στο επίκαιρο ερώτημα: Μπορεί ο ρόλος και η ουσία του εκαπιδευτικού μιας καλλιτεχνικής ειδικότητας, δηλαδή ένας  Καλλιτέχνης παιδαγωγός, να υποκατασταθεί από μια άλλη ειδικότητα χωρις βιωματική σχέση με την τέχνη;
Χρειαζόμαστε τελικά την Τέχνη και τον Καλλιτέχνη παιδαγωγό στο σχολείο;

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Παρακάτω θα βρείτε το υλικό που χρησιμοποιήθηκε για την εισήγηση:


Βίντεο 1 : Α student named Art (greek subtitles)



Βίντεο 2: Οι καρτέλες Power point που χρησιμοποίησα. Εκεί θα βρείτε και τη βιβλιογραφία.


Κείμενο: Η ΚΟΚΚΙΝΗ ΚΟΥΚΛΑ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΆ ΠΑΙΔΙΑ
               Πατήστε εδώ: ΕΔΩ

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ΒΙΩΜΑΤΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ.

Στο βιωματικό εργαστηριο που ακολούθησε, επιχείρησα να δημιουργηθεί κάτι σαν την προσομοίωση του εργαστηρίου που κάνω στα παιδιά στην ώρα της Εικαστικής αγωγής, πάνω στο μοντέλο των σχολείων  της Reggio Εmilia. 
Στόχος ήταν να αντιληφθούν οι συνάδερφοι πόσο παιδαγωγική είναι η ελεύθερη χρήση των υλικών. 
Στο τέλος έγινε καταγραφή-αξιολόγηση του εργαστηρίου και βγήκαν φοβερές διαπιστώσεις. Τους ζήτησα να παρατηρήσουν τη δική μου συμπεριφορά/στάση, να αφουγκραστούν τα δικά τους συναισθήματα, αλλά και τις φάσεις της σκέψης τους που τους οδήγησαν στα συγκεκριμένα έργα κ.α. 
Πιστεύω πως οι συνάδερφοι συνειδητοποίησαν τη διαφορά του Παιδικού έργου τέχνης από το έργο που έχει δημιουργηθεί για να καλύψει την αισθητική των ενηλίκων, κατάλαβαν πως δεν είναι τόσο δύσκολο να οργανώσεις εικαστική γωνιά στην τάξη και πως προκάτ-πρακτικές όπως ο επιχρωματισμός της φωτοτυπίας, πόσο πολύ "καταπιέζουν" τη δημιουργικότητα των παιδιών.

Παρακάτω θα βρείτε έργα των εκπαιδευτικών που έγιναν κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου:.


































Δευτέρα 6 Ιουνίου 2016

Βραβεία WOW (καλής συμπεριφοράς για το μάθημα των Εικαστικών)

 ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ: WOW

2016-Με χαρά σας ανακοινώνουμε πως φέτος διακρίθηκαν τα τμήματα Δ1          και  Ε

2015-Με χαρά σας ανακοινώνουμε πως φέτος διακρίθηκαν τα                            τμήματα Δ και Β2.



Μάιος 2015.
Από φέτος ξεκίνησε στο μάθημα της Εικαστικής Αγωγής ο Θεσμός των ΒΡΑΒΕΙΩΝWOW!

Σκοπός των βραβείων είναι να επιβραβεύεται η καλή συμπεριφορά της ομάδας, η προσήλωση που δείχνουν καθώς εργάζονται στις εικαστικές εργασίες και η επιμέλεια που δείχνουν στην καθαριότητα και την τακτοποίησή της τάξης μετά το μάθημα.

Οι κανόνες που πρέπει να τηρούνται μέσα στην τάξη είναι τρεις : 
Ησυχία,  Προσοχή, Καθαριότητα.






Το τμήμα που θα καταφέρει να τηρήσει και τους 3 αυτούς κανόνες θα πάρει το Xρυσό βραβείο WOW ( 15 πόντοι) . Εάν τηρήσουν τους 2 παίρνουν τοΑργυρό ( 10 πόντοι) και αν τηρήσουν μόνο έναν από τους κανόνες παίρνουν το Xάλκινο ( 5 πόντοι)

Υπάρχει η ευελιξία πως εάν η απόδοσή τους είναι ανέλπιστα καλή να πάρουν ένα έξτρα βραβείο. Αν πάλι είναι άσχημη, ανάλογα με την ένταση π.χ.της φασαρίας, χάνουν πόντους που αφαιρούνται από την καρτέλα τους και προστίθενται στην καρτέλα του τμήματος  με τους περισσότερους πόντους.

Η αξιολόγηση της συμπεριφοράς τις περισσότερες φορές γίνεται από τους ίδιους τους μαθητές καθώς θα κλιθούν να απαντήσουν στο τέλος της ώρας ερωτήματα τύπου: Ποιο βραβείο πιστεύετε πρέπει να πάρει η ομάδα σήμερα; Συνήθως τα παιδιά είναι ειλικρινή και αξιολογούν τη συμπεριφορά της ομάδας αντικειμενικά και πολλές φορές κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας θέτουν καινούριους στόχους .

Τρία λεπτά πριν λήξει η ώρα, τα παιδιά ενημερώνονται λεκτικά, είτε με αντίστροφη μέτρηση, είτε με κάποια χαρακτηριστική μουσική και άλλοτε με το τυμπανάκι-ντενεκεδάκι που έχω φτιάξει για τέτοιους σκοπούς.
Μόλις ακούσουν  το χαρακτηριστικό ήχο ξέρουν  πως έχουν λίγα  λεπτά στη διάθεσή τους για να τακτοποιήσουν τους πάγκους εργασίας , να μαζέψουν ότι έχει πέσει στο πάτωμα και να καθίσουν στη θέση τους για να τους ανακοινωθεί το βραβείο.
Είναι δυο οι κατηγορίες των διαγωνιζόμενων, Τα τμήματα που έχουν μια ώρα την εβδομάδα και τα τμήματα με δύο ώρες.



Στο τέλος του διαγωνισμού, στο τέλος της χρονιάς, βγαίνει ένα τμήμα νικητής από κάθε κατηγορία.

Τι κερδίζουν τα παιδιά;

Τον τίτλο του τμήματος με την καλύτερη συμπεριφορά της χρονιάς που ανακοινώνεται στην προσευχή από το μικρόφωνο σε όλους τους συμμαθητές τους ή ανά τμήμα.
Γίνεται η απονομή των βραβείων και τα δυο τμήματα νικητές θα προσκληθούν στο τελικό πάρτι που θα γίνει στην αίθουσα των εικαστικών με μουσική και λιχουδιές που θα φέρει η δασκάλα των εικαστικών.

Είναι ένας εύκολος τρόπος για να δοθεί ένα ακόμα κίνητρο στα παιδιά για να συνεργαστούν μεταξύ τους αλλά και με τη δασκάλα/λο . Γίνεται ένα καθημερινό παιχνίδι που δεν παίρνει πολύ χρόνο και διευκολύνει τον δάσκαλο στο να ελέγξει τη τάξη χωρίς να χρειάζεται πάντα να φωνάζει ή να χρησιμοποιεί τη βαθμολογία ως απειλή.
Δοκιμάστε το κι εσείς. Λειτουργεί και σε μικρότερες ομάδες παιδιών πχ. σε μια οικογένεια.


Παρακάτω θα δείτε κάποιες από τις φωτογραφίες του πάρτι.





Δευτέρα 23 Μαΐου 2016

Προσαρμοσμένος ή δυσπροσάρμοστος ως προς τι;

Από το βιβλίο:
(Ved Varma,”Τα δύσκολα παιδιά”,1997, Ελληνικά γράμματα, Αθήνα)  

"...Σύμφωνα με τις συμβατικές απόψεις στην ψυχολογία , υπάρχει ένας κεντρικός, τυπικός πυρήνας από τον οποίο είναι πιθανόν να παρουσιαστούν μια σειρά αποκλίσεων . Ο πυρήνας αυτός περιλαμβάνει συμπεριφορές τις οποίες μια κυρίαρχη ομάδα (πχ η κοινωνία) αναμένει να εκδηλωθούν, και που αποτελούν το “επιθυμητό” τρόπο δράσης . Οι αποκλίσεις περιλαμβάνουν συμπεριφορές οι οποίες βρίσκονται έξω από αυτό το αναμενόμενο, επιθυμητό μοντέλο. Η συμπεριφορά που εμπίπτει στις ΔΣΣ ή στη δυσπροσαρμοστία βρίσκεται στο λιγότερο επιθυμητό τμήμα της αποκλίνουσας κλίμακας
Επομένως στο μοντέλο αυτό υπάρχει η σιωπηρή παραδοχή ότι μια ομάδα ανθρώπων (κοινωνία, σχολείο, οικογένεια) κρίνει μιαν άλλη σύμφωνα με το δικό της ήθος. Η θεμελιώδης αρχή του ιστορικού της δυσπροσαρμοστίας είναι η εξέλιξη των κανόνων και η αντίστοιχη εμφάνιση μιας κοινωνικής ομάδας. Το ιστορικό αυτό περιλαμβάνει ποικίλα ζητήματα: τα (μεταβαλλόμενα) πρότυπα και αποκλίσεις, την (επιθυμητή) κοινωνική αλλαγή και τα (θεμιτά) μέσα που την επιφέρουν, την αποτελεσματικότητα και τον περιορισμό των κρατικών υπηρεσιών στις οποίες αναθέτει η κοινωνία το καθήκον να επιτύχουν και να διατηρήσουν τετοιες κοινωνικές αλλαγές , την εξέλιξη και καταστολή της αντίδρασης (μαχητές της ελευθερίας και τρομοκράτες).
Η επιβολή κανόνων γεννά συντηρητικούς και επαναστάτες. Πολύ γρήγορα στη μελέτη των δυσπροσάρμοστων παιδιών αποκτούμε επίγνωση δύο φαινομένων που αντανακλούν τις συνέπειες των κανόνων: την πόλωση και τη δημιουργία εξιλαστήριων θυμάτων.

1ο παράδειγμα:
Οι γονείς του Τομ είχαν ένα πεντακάθαρο σπίτι, όπου, όπως είπε και στο φίλο του, τον Τζιμ,( με έκδηλη υπερηφάνεια) ακόμη και το πάτωμα της τουαλέτας ήταν στρωμένο με χαλί. Οι γονείς του είχαν μεγαλώσει με πολυ σαφείς ιδέες για την καθαριότητα και την υγιεινή. Το να είναι κανείς βρόμικος ήταν ανεπιθυμητο, κακό και αρρωστημένο. Οι άνθρωποι σε εκτιμούσαν εάν ήσουν καθαρός . Δεν ήθελαν να σε ξέρουν εάν ήσουν βρόμικος. Επομένως κατέβαλλες κάθε δυνατή προσπάθεια για να εμφανίσεις ένα καθαρο πρόσωπο στον κόσμο και να κρύψεις την άλλη πλευρά του εαυτού σου, που είχε να κάνει με το σεξ, τις σωματικές εκκρίσεις , σα να μη υπήρχαν. Δεν τις ανέφερες ποτέ. Αυτές τις ιδέες που και οι δυο ο γονεις ενστερνιζόταν, ήταν που τους είχαν φέρει κοντά και τους είχαν συνδέσει στενά: αυτές και οι δουλειές τους ως δικαστικών υπαλλήλων.
Οι απόψεις και το επάγγελμα των γονέων εξώθησαν τον Τομ να αντιδράσει με τρόπο που οι γονείς του αποκαλούσαν , κατά περίπτωση, “δυσπροσαρμοστία', “ασθένεια”, ή απλά “αναθεματισμένη κακοήθεια”. Οι άμεσες αντιδράσεις του Τομ πήραν δυο μορφές: αφόδευε πάνω του και έκλεβε. Οι λιγότερο άμεσες αντιδράσεις του ήταν η ενοχή και η σύγχυση.

Ήταν ο Τομ προσαρμοσμένος ή δυσπροσάρμοστος; Η απάντηση εξαρτάται από τη θέση από την οποία εξετάζεται η περίπτωση αυτή. Εάν γίνει αποδεκτή η ηθική των γονέων, με τους σαφείς διαχωρισμούς του καθαρού/καλού/υγιούς από το βρόμικο/κακό/άρρωστο, τότε ο γονείς είχαν δίκιο που θεωρούσαν τον Τομ δυσπροσάρμοστο. Επαναστατούσε με τον τρόπο κοινωνικοποίησης που του είχαν επιβάλει, σύμφωνα δηλαδή, με τις κατευθυντήριες γραμμές που αυτοί είχαν χαράξει.
Εάν, από την άλλη μεριά η ηθική των γονέων δε γίνει αποδεκτή, τότε η συμπεριφορά του Τομ πρέπει να γίνει αντιληπτή ως μια πρώιμη προσπάθεια με στόχο μια υγιέστερη προσαρμογή του παιδιού, τόσο για τον εαυτό του όσο και για τους γονείς του.
Ο Τομ μοιάζει με τον αναμορφωτή ο οποίος αντιστέκεται στην αυθαίρετη πόλωση και αρνείται τις διακρίσεις, επιδιώκει να αγκαλιάσει αυτό που μοιάζει με μελανό σημείο στην οικογενειακή εμπειρία και δείχνει ένα καινούριο δρόμο προς τα εμπρός.

2ο παράδειγμα:
Eάν δεν ήταν αυτή , θα περνούσαμε υπέροχα στις διακοπές μας. Αλλά καταφέρνει πάντα να μας τα χαλάει”. Οι γονείς της Τρέισι έδειχναν να ταιριάζουν απόλυτα ο ένας με τον άλλον. Δεν είχαν μόνο το ίδιο παρουσιαστικό (κοντοί και χοντροί), αλλά έμοιαζαν να σκέπτονται και το ίδιο πράγμα την ίδια στιγμή. Εν πάση περιπτώσει, στις συζητήσεις μεταξύ τους ή με τους άλλους, είχαν τη ίδια γνώμη και μερικές φορές επιβεβαίωναν με τις ίδιες ακριβώς λέξεις αυτό πού μόλις είχε πει ο άλλος. Με τέτοιους τρόπους συμπεριφοράς , περνούσαν τη ζωή τους σαν κάποιο ικανοποιημένο ερμαφρόδιτο, σαν μια συνένωση αδερφών ψυχών. Το μόνο πρόβλημα ήταν η αίσθηση υπνηλίας που σκόρπιζαν γύρω τους. Η Τρέισι πλησίασε τα επτά και αποφάσισε οτι δεν ήθελε να περάσει το υπόλοιπο της ζωής της σε ύπνωση. Και το χειρότερο για αυτήν ήταν ότι αποφάσισε να ξυπνήσει και τους γονείς της.

Η Τρέισι έθεσε σε αμφισβήτηση το “Κοιμισμένο σύστημα” αρνούμενη να αναισθητοποιηθεί.

...Εξετάζοντας τέτοιες περιπτώσεις παιδιών με τη ΔΣΣ ή δυσπροσαρμοστία, το πρώτο ερώτημα που πρέπει να θέσουμε είναι:”Προσαρμοσμένος ή δυσπροσάρμοστος ως προς τι;”
Για την Τρέισι και άλλα παιδιά σαν και αυτήν, τούτο σημαίνει όχι μόνο να αναρωτηθούμε γιατί δεν ενσωματώνεται αλλά σε τι ακριβώς την περιμένουμε να ενσωματωθεί. Αυτές οι συμπεριφορές δεν μπορούν να εκτιμηθούν έξω από τον πλαίσιο μέσα στο οποίο συμβαίνουν. Το ζήτημα αυτό είναι διάσπαρτο από αξιολογικές κρίσεις οι οποίες επηρεάζονται από θρησκευτικούς, πολιτικούς ή οικονομικούς παράγοντες, από πρότυπα ανατροφής παιδιών που περνούν από τη μια γενιά στην άλλη, από στερεότυπα, ψυχολογικές αντιλήψεις/παρανοήσεις-σωστές ή εσφαλμένες κτλ.





Τα δύσκολα παιδιά

Eάν δεν ήταν αυτή , θα περνούσαμε υπέροχα στις διακοπές μας. Αλλά καταφέρνει πάντα να μας τα χαλάει”. Οι γονείς της Τρέισι έδειχναν να ταιριάζουν απόλυτα ο ένας με τον άλλον. Δεν είχαν μόνο το ίδιο παρουσιαστικό (κοντοί και χοντροί), αλλά έμοιαζαν να σκέπτονται και το ίδιο πράγμα την ίδια στιγμή. Εν πάση περιπτώσει, στις συζητήσεις μεταξύ τους ή με τους άλλους, είχαν τη ίδια γνώμη και μερικές φορές επιβεβαίωναν με τις ίδιες ακριβώς λέξεις αυτό πού μόλις είχε πει ο άλλος. Με τέτοιους τρόπους συμπεριφοράς , περνούσαν τη ζωή τους σαν κάποιο ικανοποιημένο ερμαφρόδιτο, σαν μια συνένωση αδερφών ψυχών. Το μόνο πρόβλημα ήταν η αίσθηση υπνηλίας που σκόρπιζαν γύρω τους. Η Τρέισι πλησίασε τα επτά και αποφάσισε οτι δεν ήθελε να περάσει το υπόλοιπο της ζωής της σε ύπνωση. Και το χειρότερο για αυτήν ήταν ότι αποφάσισε να ξυπνήσει και τους γονείς της.

Η Τρέισι έθεσε σε αμφισβήτηση το “Κοιμισμένο σύστημα” αρνούμενη να αναισθητοποιηθεί.

Εξετάζοντας τέτοιες περιπτώσεις παιδιών με τη ΔΣΣ ή δυσπροσαρμοστία, το πρώτο ερώτημα που πρέπει να θέσουμε είναι:”Προσαρμοσμένος ή δυσπροσάρμοστος ως προς τι;¨”
Για την Τρέισι και άλλα παιδιά σαν και αυτήν, τούτο σημαίνει όχι μόνο να αναρωτηθούμε γιατί δεν ενσωματώνεται αλλά σε τι ακριβώς την περιμένουμε να ενσωματωθεί. Αυτές οι συμπεριφορές δεν μπορούν να εκτιμηθούν έξω από τον πλαίσιο μέσα στο οποίο συμβαίνουν. Το ζήτημα αυτό είναι διάσπαρτο από αξιολογικές κρίσεις οι οποίες επηρεάζονται από θρησκευτικούς, πολιτικούς ή οικονομικούς παράγοντες, από πρότυπα ανατροφής παιδιών που περνούν από τη μια γενιά στην άλλη, από στερεότυπα, ψυχολογικές αντιλήψεις/παρανοήσεις-σωστές ή εσφαλμένες κτλ.

Ved Varma,”Τα δύσκολα παιδιά”,1997.




Σάββατο 21 Μαΐου 2016

Η κυρία Εικαστικού μέσα από τα μάτια των μαθητών της.

Αν είναι να με αξιολογήσει κάποιος εγώ θέλω να είναι οι μαθητές μου.
Φέτος τους ζήτησα λοιπόν να φτιάξουν μια ζωγραφιά που θα με αντιπροσωπεύει. Να φτιάξουν μια εικόνα που σαν καθρέφτης θα μου δείξει πως με βλέπουν με τα μάτια τους.
Τους ζήτησα να δείξουν κι άσχημες πλευρές μου. Δεν βρήκαν. Όχι γιατί δεν έχω. Αλλά έτσι είναι τα παιδιά. Βλέπουν μόνο τη θετική πλευρά των ανθρώπων και της ζωής.

Τα όμορφα παιδιά μου, έφτιαξαν τις παρακάτω ζωγραφιές και μου τις εξήγησαν κιόλας προφορικά.
Κάνω μερικά σχόλια σε κάποιες από αυτές που ίσως σας βοηθήσει να καταλάβετε το κλίμα και την κουλτούρα της τάξης.
Είμαι πολύ υπερήφανη για τους μαθητές μου και αισθάνομαι συγκίνηση καθώς διακρίνονται στις ζωγραφιές τους τα 2 πεδία που επικράτησαν στις εργασίες και στις δράσεις μας για τη φετινή χρονιά: η αλληλεγγύη στους πρόσφυγες και τα φιλοζωικά πρότζεκτ που κάναμε.

Είμαι σίγουρη πως κάτι πήραν από εμένα που θα μείνει μέσα τους....




Εγώ είμαι η κεντρική φιγούρα και πάω να βοηθήσω μια πρόσφυγα που έχει λιποθυμήσει μπροστά στα σύνορα. Μπροστά μας είναι οι φύλακες. Πίσω και άλλοι πρόσφυγες με σακίδια.



Κι όμως, είμαι εγώ. 



Εγώ εν ώρα δημιουργίας. 



Σε διάφορες φάσεις μου: Εγώ κι ο Έλβις, ενώ ζωγραφίζω, εγώ ντύνω την κούκλα μοδιστρικής που έχω στην τάξη μου, εγώ σαν γοργόνα, εγώ με ρούχο εποχής και τέλος εγώ και ένα προσφυγόπουλο.



Η πρώτη φιγούρα είμαι εγώ, μπροστά από μια ομάδα προσφύγων και  κατευθυνόμαστε προς τα συρματοπλέγματα των συνόρων. Μαύρα σύννεφα είναι από πάνω μας. Εγώ είμαι η μόνη χαμογελαστή φιγούρα στην ομάδα.



Περπατάω με τον 'Ελβις σε ένα ερημικό τοπίο και πάνω σε έναν άδειο δρόμο. Το άγρυπνο μάτι ενός τεράστιου ήλιου, μας κοιτά. Υπάρχει και ένα δέντρο στην ερημιά αυτή.



Εγώ και ο Έλβις χαμογελαστοί . Κάνουμε κάμπινγκ.





Η ημέρα που πήγα να πάρω τον Έλβις από τη φιλοζωική.



Η κυρία των εικαστικών ενώ έχει ανέβει στο πιο ψηλό σημείο και ετοιμάζεται να κάνει μια βουτιά.



Εγώ και ο Έλβις σε κρουαζιέρα.



Ο Έλβις κι εγώ. Ο Έλβις κλαίει.



Εγώ σαν καλή νεράιδα, μπροστά σε έναν άνθρωπο που έχει πέσει.


 



Πάλι τα σύνορα... "Πως θα περάσουμε;" ρωτάνε; 
"Έλβις; Πάμε να βοηθήσουμε τους πρόσφυγες;"
"Γαβ" λέει ο Έλβις.




Η κυρία Εικαστικού, ο Έλβις και ο Σωτήρης που έσωσε ο Έλβις (Ένα χτυπημένο τρίποδο γατάκι που ξετρύπωσε σε μια βραδινή βόλτα ο Έλβις και το έχουμε υιοθετήσει και αυτό)