Παρασκευή 25 Δεκεμβρίου 2015

Έχω ένα όνειρο (Teachers for Europe)

Η συγκεκριμένη εργασία έγινε στα πλαίσια του προγράμματος Teachers for Europe 2015.


Λίγα λόγια για το project:

Στο art video : “Έχω ένα Όνειρο”, τα παιδιά του Ε2 του 2ου Δ.Σ. Αχαρνών, ενώνουν τα πρόσωπά τους με τα πρόσωπα παιδιών από τον αναπτυσσόμενο κόσμο. Με αυτό θέλουν να  δηλώσουν πως “Είμαστε Ένα”.
΄
(Πατήστε πάνω στην παρακάτω εικόνα για να δείτε το βίντεο)



Τον Ιούλιο του 2014 ταξίδεψα στη  Ρουάντα στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Προγράμματος : Send my friend to school ( στην Ελλάδα συντονίζεται από την ActionAid Hellas). Το ταξίδι-αποστολή είχε ως στόχο να διερευνήσει εάν έχει επιτευχθεί ο αναπτυξιακός στόχος της χιλιετίας που αφορά το δικαίωμα στην εκπαίδευση. Περισσότερα για το ταξίδι θα βρείτε στο  blog : Μια δασκάλα Ζωγραφικής στη Ρουάντα:
http://art-teacher-in-rwanda.blogspot.gr/p/send-my-friend-to-school.html
Αυτήν την  σπουδαία προσωπική εμπειρία την μετέφερα στην τάξη και έγινε η αφορμή για να εργαστούμε πάνω σε  “δύσκολα θέματα” όπως : ο ρατσισμός,  η αποικιοκρατία της Αφρικής, η γενοκτονία, η δουλεία κ.α. Επιπλέον ψάξαμε τις συνδέσεις και τις ομοιότητες με τα  σκοτεινά σημεία της Ευρωπαϊκής ιστορίας, όπως το Ολοκαύτωμα, η άνοδος των ρατσιστικών ομάδων στη σύγχρονη εποχή, κ.α.
Τα projects ξεκίνησαν πέρυσι τον Μάρτιο και θα ολοκληρωθούν  φέτος . Έγιναν παρουσιάσεις βίντεο, συζητήσεις, δημιουργία εικαστικών έργων, κ.α. Mια  ξεχωριστή δράση  ήταν η ανάλυση έργων Τέχνης που μιλάνε για τον Ρατσισμό, την ετερότητα, τη βία κ.α.
Όλες αυτές οι δράσεις  ολοκληρώνονται  και συνδέονται με τους εκπαιδευτικούς στόχους του προγράμματος Teachers for Europe αφού τα παιδιά κατάλαβαν πως η  ιδέα της ενωμένης Ευρώπης παρέχει  “προνόμια” που απολαμβάνουν τα κράτη μέλη και πως με αυτήν την ένωση  των κρατών και μεσα από το ρόλο διάφορων θεσμών, έχει εξασφαλιστεί η ειρήνη και η σταθερότητα στην περιοχή. Ιδιαίτερα στο δικαίωμα για εκπαίδευση, τα παιδιά κατανόησαν πως αυτό είναι ένα αγαθό που δεν είναι δεδομένο για παιδιά άλλων περιοχών του πλανήτη.

Τέλος αποφασίσαμε με τους μαθητές του Ε2 να δημιουργήσουμε και να σας παρουσιάσουμε ένα art video στο οποίο εναλλάσσονται τα πρόσωπά τους με πρόσωπα παιδιών που συνάντησα στη Ρουάντα. Το μήνυμα είναι πως είμαστε Ένα , είμαστε ίδιοι και έχουμε τις ίδιες ανάγκες και τα ίδια όνειρα.

Και ένα κοινό  Όνειρο  μας λένε τα παιδιά, όπως και ο Martin Luther King Jr, είναι, να έρθει η  στιγμή  εκείνη όπου όλοι οι άνθρωποι σε αυτήν τη γη θα απολαμβάνουν τα δικαιώματά τους.



Ευχές από τις φυλακές του Κορυδαλλού.

Τα μάτια τους έλαμψαν μόλις είδαν τον όγκο από τις ευχές και τις ζωγραφιές των παιδιών του 2ου Δ.Σ. Αχαρνών.
Σαν παιδάκια μαλωμένα που δεν άξιζαν δώρο από τον Άγιο Βασίλη, δειλά δειλά, και σα να ήταν το Αγιο δισκοπότηρο, άγγιξαν τις ζωγραφιές.
Προσεκτικά. Να μην τις λερώσουν.

Ήταν από τις πιο δυνατές εικόνες της ζωής μου. Αυτοί οι ταλαιπωρημένοι άντρες έκατσαν γύρω από ενα τραπέζι στον διάδρομο έξω από τα κελιά τους  και με τους μαρκαδόρους που τους πρόσφεραν τα παιδιά της Θετικής Φωνής, έγραψαν πάνω σε Α4 και σε χαρτόνια τις ευχές τους.
Ήταν το λιγότερο που μπορούσαν να κάνουν, είπαν. Έπρεπε "να ανταποδώσουν το καλό" είπε κάποιος.
Ο Χ. με δυσκολία συγκράτησε τα δάκρυά του. Οι ζωγραφιές του θύμισαν τον μικρό του γιο, που ανυπομονεί να ξαναδεί τον "Μπαμπά του".

Αφού τις είδαν μία μία και μερικοί κρατούμενοι κράτησαν κάποιες μέσα στα κελιά τους, η ομάδα κολλήσαμε τις υπόλοιπες ζωγραφιές στους διαδρόμους της πτέρυγας.



Παρακάτω θα δείτε μερικές από τις ευχές των κρατουμένων:





















Που ακούστηκε σε σχολείο να μιλάνε για τις φυλακές;

Συμμετείχα μαζί με άλλους εικαστικούς σε πρόγραμμα της Θετικής Φωνής στις φυλακές του Κορυδαλλού, όπου ζωγραφίσαμε κάποιους τοίχους μαζί με τους κρατούμενους.
(Για την εμπειρία μου διαβάστε: ΕΔΩ)
Όπως κάνω συνηθως, έτσι και αυτήν την εμπειρία μου τη μετέφερα στους μαθητές μου. Συζήτησα πολλά μαζί τους με έναν τρόπο που μπορούν τα παιδιά να καταλάβουν χωρίς να τρομάξουν. Το μηνυμα ήταν η Αγάπη και Συγχώρεση. (Ανάμεσα σε πολλά άλλα μηνύματα για τις εξαρτήσεις κ.α.).

Στη συνέχεια ρώτησα τα παιδιά: "Τι θα μπορούσαμε να κάνουμε για αυτούς τους ανθρώπους που πληρώνουν το τίμημα για  τα λάθη τους;" " Να ζωγραφίσουμε και να γράψουμε ευχές!".
Και αυτό έγινε. Οι ζωγραφιές είναι εδώ: ΕΔΩ

Δεν άρεσε σε όλους η ιδέα όμως.

Ήρθε ένα μικρό αγόρι για να μου μεταφέρει ένα μήνυμα από τον μπαμπά του:
"Κυρία ο μπαμπάς μου μου είπε να σας ρωτήσω, που ακούστηκε, σε σχολείο να μιλάνε για τις φυλακές!"*

Έχει δίκιο ο μπαμπάς. Δεν ακούστηκε. Όπως και δεν ακούγεται συχνά τουλάχιστον να μιλάνε τα σχολεία για τους τοξικοεξαρτημένους, για τους οροθετικούς, για τους πρόσφυγες, για τους Ρομά, για εκείνους με την διαφορετική σεξουαλική ταυτότητα,για τα δικαιώματα του ανθρώπου, για τα δικαιώματα του παιδιού, για τα δικαιώματα της γυναίκας, για τα δικαιώματα του πατέρα, για τα δικαιώματα της φύσης για τα δικαιώματα των ζώων, κ.α..

Γιατί πλέον χρειάζεται να εξηγήσουμε τα αυτονόητα, πως το σχολείο  δηλαδή δεν είναι ο θεσμός που έχει  ως βασικό στόχο να σου μάθει ορθογραφία, ανάγνωση μαθηματικά και αποστήθιση.
Τα αυτονόητα είναι πως το σχολείο πρέπει να καλλιεργεί την κριτική σκέψη. Να συνδέεται με την πραγματική ζωή, τις πραγματικές ανάγκες, τους πραγματικούς ανθρώπους και τα πραγματικά προβλήματα. Η ζωή δεν είναι καρτουνίστικες εικονογραφήσεις από το αδιάφορο βιβλίο της γλώσσας και της γεωγραφίας. Η ζωή δεν είναι η ψυχρή φωτοτυπία φασόν με τις προκατασκευασμένες εργασίες
Η πραγματική ζωή είναι Ζωντανή. Εχει φωνή, έχει πόνο. Eίναι μάχιμη.
Είναι εκεί έξω και τα παιδιά χρειάζονται να την δουν για να την κατανοήσουν.

Και αυτήν τη ζωή θα ζήσουν τα μικρά αγόρια και κορίτσια του Ελληνικού σχολείου.

Με εκτίμηση
Ελένη Καραγιάννη


*Για οποιαδήποτε ερώτηση ή απορία σχετικά με το μάθημα των εικαστικών, εάν δεν εχετε ήδη το e-mail και τηλέφωνό μου (από την επιστολή γνωριμίας που στέλνω κάθε χρόνο στους γονείς),  είναι στη διάθεσή σας στη διεύθυνση του σχολείου. Ευχαριστώ.


Rosalind Solomon, 1992, Millitary shirt

Σάββατο 19 Δεκεμβρίου 2015

Αν η αξιολόγηση είναι η απάντηση, ποιο είναι το ερώτημα;

Άλλο ένα εξαιρετικό κείμενο του κ. Κώστα Θεριανού για την αξιολόγηση.

Η "αξιολόγηση" μπορεί να "τσακώσει" τον ακατάλληλο εκπαιδευτικό αλλά το ερώτημα είναι πως/ποιος και με ποια κριτιρια/κατάρτιση/γνωστικού αντικειμένου θα μπορέσει να εκτιμήσει τον κατάλληλο εκπαιδευτικό;
Ιδιαιτερα κατω από αυτην τη " νέα ιδέα", πως για να πάρεις θέση ευθύνης στην εκπαιδευση, το βιογραφικό δεν εχει και τόσο σημασία. Αρκεί  να σε συμπαθούν οι συνεργάτες σου.

Πιστευω πως πολλά θα μπορουσαν να αλλαξουν και δεν θα κοστιζε στο κράτος, η θεσμοθέτηση  ενδοσχολικών  παιδαγωγικών συλλόγων/συμβουλίων.  Στα 17 χρόνια της υπηρεσίας μου δεν έχω συναντησει ουτε ενα σχολείο που να αναζητά συλλογικά λύσεις παιδαγωγικου χαρακτηρα για τα εκπαιδευτικά θεματα. Αντιθετα κάθε σύλλογος  αναλώνεται σε δικοικητικές ανακοινώσεις και στη  διευθέτηση γραφειοκρατικών θεμάτων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να έχουμε απομακρυνθεί απο τον παιδαγωγικό μας ρόλο.

Συμφωνω με την ιδέα του κειμένου πως η τοποθέτηση σε κάθε σχολείο ενός παιδαγωγικά καταρτισμένου εκπαιδευτικού θα μπορουσε να βελτιώσει σε πολλα το ελληνικό σχολείο.

Και για να πάω την ιδέα λίγο πιο κάτω, εμπνεόμενη από τα σχολεία Reggio Emilia , η τοποθέτηση ενός Καλλιτέχνη εκπαιδευτικόυ  σε κάθε σχολείο θα μπορουσε να προσφέρει ακομα πιο καινοτόμες προσεγγίσεις.


Ακολουθεί το κείμενο.

Κείμενο:
 http://criticeduc.blogspot.gr/2013/02/blog-post_5392.html



Κώστας Θεριανός

Σε ποιο ερώτημα μπορεί να απαντήσει η αξιολόγηση; Στο πλαίσιο του σημερινού σχολείου, και χωρίς κανένα σχήμα αξιολόγησης, θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί ο ρόλος του παιδαγωγικά υπεύθυνου σε κάθε σχολείο σχολικού συμβούλου, ο/η οποίος/ -α σε συνεργασία με τους σχολικούς συμβούλους των κλάδων και τους εκπαιδευτικούς μπορούν να εξετάσουν ζητήματα ποιότητας της διδασκαλίας, βελτίωσης της, ανταλλαγές απόψεων μεταξύ των εκπαιδευτικών.
Πρόκειται στην ουσία για κριτικό στοχασμό και αναστοχασμό επί της διδασκαλίας που λαμβάνει υπόψη της τα συγκεκριμένα παιδιά, το συγκεκριμένο σχολείο και τα προβλήματα του, το συγκεκριμένο μάθημα. Αυτή η διαδικασία μπορεί να συμβάλλει στην βελτίωση της διδασκαλίας και την ενίσχυση της εκπαιδευτικού, χωρίς καμία απολύτως προσφυγή σε φόρμες αξιολόγησης, συμπλήρωση εγγράφων, πιστοποιήσεις κ.λπ. τα οποία όπου εφαρμόστηκαν πέτυχαν ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα: αποξένωσαν τους συντελεστές της εκπαιδευτικής διαδικασίας και κατέστρεψαν το συνεργατικό κλίμα που πρέπει να διέπει την εκπαιδευτική κοινότητα. Φυσικά, τα όποια πορίσματα από έναν τέτοιο στοχασμό – αξιολόγηση θα περιλαμβάνουν και «εξωσχολικά μέτρα» όπως: προσφυγή σε υπηρεσίες υγείας, σε κοινωνικούς λειτουργούς, σε δομές υποστήριξης μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες κ. ά. Υπάρχουν αυτά στην Ελλάδα των μνημονίων;
Τα αναλυτικά προγράμματα, οι μέθοδοι διδασκαλίας, ο αριθμός των μαθητών στις τάξεις, οι υποδομές, το κλίμα που επικρατεί στην κοινωνία, η αξία ή η απαξία των σπουδών, η κοινωνική προέλευση των μαθητών και ένα σωρό άλλες συνιστώσες συνδράμουν στην ποιότητα αυτού που διαδραματίζεται στα σχολεία όλης της χώρας. Σε μια κοινωνία όπου οι ισχνές και κακοδιαρθρωμένες κοινωνικές υποδομές καταρρέουν σε τι άραγε θα μπορούσε να βοηθήσει η αξιολόγηση μόνο του προσωπικού αυτών των δομών;

Τι θα κάνουμε με τον εκπαιδευτικό που δεν δουλεύει;

Αυτό είναι ένα κρίσιμο ερώτημα που βάζει η κοινωνία αλλά και οι εκπαιδευτικοί. Δεν θα αποφύγουμε την απάντηση του. Και θα το απαντήσουμε όχι με προσφυγή στον αναπαραγωγικό ρόλο του σχολείου ή στον ταξικό χαρακτήρα της κοινωνίας, ώστε πολλοί να θεωρήσουν ότι η απάντηση είναι ιδεολογική και όχι «πρακτική». Θα το απαντήσουμε ακριβώς με τους όρους της δικής τους λογικής και της δικής τους «πρακτικής» ιδεολογίας.
Ας δούμε λοιπόν, πρώτα, τι έχει γίνει με τον εκπαιδευτικό που δουλεύει. Με τον/ -ην εκπαιδευτικό που πέρασε ΑΣΕΠ, ο οποίος πριν από 14 χρόνια προβλήθηκε σαν ο μηχανισμός επιλογής των αξιότερων, με τον/ -ην εκπαιδευτικό που έχει μεταπτυχιακούς τίτλους (τους περισσότερους τους έχουν αποκτήσει σπουδάζοντας με δική τους δαπάνη), συγγραφικό έργο, διακρίσεις από την εργασία του μέσα στο σχολείο, προσφορά που αναγνωρίζεται από γονείς και μαθητές. Τι έγινε με όλους αυτούς; Σε ποιο βαθμό έχουν διαχυθεί στο ελληνικό σχολείο καλές πρακτικές εκπαιδευτικών και διευθυντών; Πότε επιβραβεύτηκαν για αυτές; Τι έγινε με τους εκπαιδευτικούς που πριν από τρία χρόνια παρουσίασαν τις καινοτομίες τους στις ξεχασμένες πια εκδηλώσεις της κ. Διαμαντοπούλου για την αριστεία; Ό,τι έγινε και με αυτούς «που δεν δουλεύουν». Μπήκαν όλοι στο ίδιο μισθολόγιο της φτώχειας που προβλέπει ποσοστώσεις στην μισθολογική εξέλιξη όχι με κριτήρια «αποδοτικότητας» των εκπαιδευτικών αλλά με κριτήρια ποσοστού στο οποίο μπορεί – αν μπορεί – να δοθεί κάποια μισθολογική αύξηση. Η οποία βέβαια αν το επιβάλλει η οικονομική συγκυρία, το μνημόνιο, η τρόικα κ.λπ. μπορεί να μετατραπεί μετά από λίγο καιρό σε… μείωση!
Ας πάμε τώρα και στον εκπαιδευτικό που δεν δουλεύει. Επειδή αυτό είναι μια γενική εκφορά ας προσπαθήσουμε να το επιμερίσουμε σε κατηγορίες:

  • υπάρχουν εκπαιδευτικοί διαφόρων κλάδων που δεν συμπληρώνουν το υποχρεωτικό ωράριο διδασκαλίας τους εξαιτίας των αλλοπρόσαλλων αλλαγών στα αναλυτικά και ωρολόγια προγράμματα. Γενέθλια γη αυτής της κατάστασης είναι η μεταρρύθμιση Αρσένη όπου η ελληνική πολιτεία πέτυχε να έχει μαθητές χωρίς καθηγητές και καθηγητές, με εμπειρία και προσόντα, χωρίς ωράριο! Γιατί; Για να ικανοποιηθούν συντεχνιακά αιτήματα επιμέρους κλάδων ή ιδεολογικές επιλογές υπουργών και συμβούλων τους όπως η αύξηση των ωρών διδασκαλίας της αρχαίας ελληνικής εις βάρος της δεύτερης ξένης γλώσσας ή η σταδιακή συρρίκνωση των κοινωνικών επιστημών στο σχολείο.
  • υπάρχουν εκπαιδευτικοί που έχουν «καεί» μέσα στην τάξη. Πρόκειται για το σύνδρομο της «επαγγελματικής εξάντλησης» (burnout), το οποίο μέχρι προσφάτως ήταν άγνωστο στην ελληνική παιδαγωγική βιβλιογραφία. Χώρες όπως η Ελβετία προσπαθούν με επιμορφώσεις και κίνητρα για σπουδές να βγάλουν τον εκπαιδευτικό κάθε πέντε χρόνια για κάποιο χρονικό διάστημα έξω από την τάξη. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει καμία μέριμνα για αυτό. Η αξιολόγηση δεν βοηθάει στην αντιμετώπιση του προβλήματος. Αντίθετα, έρευνες στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν δείξει ότι η αξιολόγηση επιτάχυνε την επαγγελματική εξάντληση των εκπαιδευτικών. 
  •  υπάρχουν εκπαιδευτικοί με σοβαρά προβλήματα υγείας όπου εδώ πρέπει να ληφθεί μέριμνα στο πλαίσιο της ιδέας του κράτους πρόνοιας (λέμε της ιδέας, γιατί το κράτος πρόνοιας έχει συρρικνωθεί σε βαθμό ανυπαρξίας στην χώρα μας).
  • υπάρχουν, τέλος, εκπαιδευτικοί που όντως εκμεταλλεύονται την συνταγματικά κατοχυρωμένη μονιμότητα και δεν δουλεύουν (απουσιάζουν συστηματικά από την εργασία τους κ.λπ.) εις βάρος των μαθητών τους αλλά και των συναδέρφων τους. Πόσοι όμως είναι αυτοί; Αλλά σε κάθε περίπτωση, ο δημοσιοϋπαλληλικός κώδικας έχει όλα τα εργαλεία για να συνετιστούν ή ακόμη και να απομακρυνθούν, σε ακραίες περιπτώσεις, από το σώμα των εκπαιδευτικών αυτοί οι άνθρωποι. Σε τι θα βοηθήσει παραπάνω η αξιολόγηση σε αυτές τις περιπτώσεις; Γιατί η αξιολόγηση θα λύσει ένα πρόβλημα που δεν το έχουν λύσει μέχρι τώρα η νομοθεσία και τα πειθαρχικά συμβούλια;

Αναλογιζόμενοι λοιπόν όλα αυτά ας επανέρθουμε στο ερώτημα που θέσαμε στην αρχή: σε ποιο ερώτημα μπορεί να είναι, τελικά, απάντηση η αξιολόγηση πέρα από την ιδεολογική, πολιτική και εργασιακή πειθάρχηση του εκπαιδευτικού προσωπικού και την ενδεχόμενη αναζήτηση ανθρώπινου υλικού για πιθανές μελλοντικές απολύσεις;

Τρίτη 15 Δεκεμβρίου 2015

Τα παιδιά ζωγραφίζουν για τους κρατούμενους του Κορυδαλλού.

Είχα την τιμή να γνωρίσω τη Θετική φωνή, την ελληνική οργάνωση που δραστηριοποιείται για τα δικαιώματα των οροθετικών της Ελλάδας αλλά οι δράσεις της επεκτείνονται και σε διάφορα θέματα που αφορουν τα Ανθρώπινα δικαιώματα.
Γιατι ναι, το να είσαι υγιής είναι δικαίωμα που εξασφαλίζεται ή καταπατείται.

Έτσι λοιπόν τα παιδιά της Θ.Φ. "άνοιξαν" τις πύλες των φυλακών για να ζωγραφίσω μαζί με φίλους από το ΔΙΚΤΥΟ ΤΕΧΝΗΣ και ΔΡΑΣΗΣ έναν κοινόχρηστο χώρο της πτερυγας του νοσοκομείου του Κορυδαλλού.
Για την εμπειρία που είχαμε μπορείτε να διαβάσετε αυτό που έγραψα: ΕΔΩ

Ωστόσο..αυτή η εμπειρία δεν έμεινε εκεί.
Μοιράστηκα με τα παιδιά όλες τις εικόνες, τα λόγια, τις ιστορίες που άκουσα εκεί μέσα.

Τα παιδιά έφτιαξαν ζωγραφιές. Και κάρτες. Αυτά όλα θα πάνε στην πτέρυγα του νοσοκομείου του Κορυδαλλού που επισκεφτήκαμε και θα στολίσουν τους ψυχρούς διαδρόμους και τα άσχημα απρόσωπα κελιά.

Ορίστε μερικές από αυτές..

(αν κάνετε κλικ πάνω στις φωτογραφίες θα μεγεθυνθούν ώστε να διαβάσετε το κείμενο)


Σημ. Τα προσωπικά δεδομένα ,αφαιρέθηκαν από τις ζωγραφιές των παιδιών πριν προσφερθούν.