ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: Ελένη Καραγιάννη - Μια δασκάλα ζωγραφικής από τις Αχαρνές στη Ρουάντα!
July 05, 2014
Η Ελένη Καραγιάννη είναι εικαστικός και δασκάλα εικαστικής αγωγής στο 2ο Δημοτικό Σχολείο Αχαρνών. Μας τράβηξε την προσοχή γιατί είναι ίσως η πρώτη φορά που ένα μέλος της τοπικής μας κοινωνίας θα συμμετάσχει σε ένα ταξίδι ζωής... στην Αφρική σε αποστολή της ActionAid Ελλάς!!! Είναι μία από τους 4 Έλληνες εκπαιδευτικούς που αυτό το καλοκαίρι θα ταξιδέψουν στην δύσκολη Ρουάντα για ερευνητικούς λόγους! Η κ. Καραγιάννη λίγες μέρες πριν το ταξίδι της (φεύγει για Αφρική στις 06/07/2014) εξήγησε τους λόγους που αποφάσισε να πραγματοποιήσει αυτό το ταξίδι ζωής…
1. Μια δασκάλα ζωγραφικής από τις Αχαρνές στη Ρουάντα! Σε λίγες μέρες θα βρίσκεστε στην Αφρική και συγκεκριμένα στην Ρουάντα! Ποιος είναι ο σκοπός αυτού του μακρινού ταξιδιού σας;
Επιλέχθηκα μαζί με άλλους 4 Έλληνες εκπαιδευτικούς για να συμμετάσχουμε στο πρόγραμμα : Send my Friend to School: learning about the right to education and how to continue to change within a democracy , της Action Aid. Eίναι επιδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή ένωση και συντονίζεται από την ActionAid Αγγλίας. Συμμετέχουν από την Ευρώπη οι: ActionAid Ελλάς, Save the Children (Ρουμανία) και Entreculturas (Ισπανία), ενώ τον αναπτυσσόμενο κόσμο εκπροσωπεί η ActionAid Νιγηρίας.Το ταξίδι γίνεται για ερευνητικούς λόγους, αφού μέσα από την εμπειρία που θα αποκτήσουμε και όλα τα στοιχεία που θα συλλέξουμε (βίντεο, συνεντεύξεις, κ.α.), θα προκύψει ένα εκπαιδευτικό υλικό/πακέτο που θα διανεμηθεί στους Έλληνες εκπαιδευτικούς με προτάσεις/ προσεγγίσεις γύρω από το δικαίωμα της καθολικής πρόσβασης των παιδιών στην Πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Το υλικό θα δημιουργηθεί από εμάς τους πέντε εκπαιδευτικούς της Αποστολής και θα παρουσιαστεί στους συναδέρφους μας μέσα από προγραμματισμένα επιμορφωτικά σεμινάρια.
Αποδέκτες αυτού του έργου θα είναι 30,000 εκπαιδευτικοί στην Ελλάδα, τη Ρουμανία, την Ισπανία και την Αγγλία. Υπολογίζεται ότι 1 εκατομμύριο παιδιά και νέοι θα αποκτήσουν πρόσβαση σε αυτό το εκπαιδευτικό υλικό. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επισκεφτείτε τη σελίδα της Action Aid Hellas .
2. Πόσο εύκολο είναι κανείς να πάρει μία τέτοια απόφαση; Να ταξιδέψει σε ένα μέρος άγνωστο, με πολλά προβλήματα και ιδιαιτερότητες;
Όλοι οι συνάδερφοι έχουμε μια κοινή ιστορία στο πως πήραμε την απόφαση. Μόλις διαβάσαμε την εγκύκλιο του ταξιδιού, συνέβη κάτι σαν φωτιά μέσα στο μυαλό και στην καρδιά μας. Ξέραμε πως έπρεπε να πάμε. Δεν υπήρχε τίποτα για να μας εμποδίσει από την απόφασή μας να καταθέσουμε την αίτηση. Τώρα σε δεύτερη φάση, ναι, είναι πολλά που πρέπει να λάβεις υπόψη για ένα τέτοιο ταξίδι, γι αυτό και η προετοιμασία μας από τους υπεύθυνους της Α.Α. διήρκεσε κάπου 3 μήνες. Ένας παράγοντας που μας προβλημάτισε αρκετά ήταν τα εμβόλια που έπρεπε να κάνουμε και η φαρμακευτική αγωγή κατά της ελονοσίας που πρέπει να διαρκέσει αρκετές ημέρες πριν και μετά το ταξίδι .
Σίγουρα, ένα δύσκολο σημείο του ταξιδιού θα είναι η παραμονή μας στο Μούκο. Για 3 μέρες θα φιλοξενηθούμε από οικογένειες ντόπιων στις καλύβες και στις πραγματικές συνθήκες διαβίωσης εκεί, χωρίς ρεύμα και πόσιμο νερό. Θα ακολουθήσουμε το πρόγραμμα τους: θα σηκωθούμε χαράματα για να περπατήσουμε μέσα στο δάσος για να φτάσουμε στο πόσιμο νερό, θα επιστρέψουμε, θα μαγειρέψουμε μαζί με τη μητέρα το φαγητό της οικογένειας, θα κάνουμε όλες τις δουλειές τους σπιτιού μαζί της, θα αρμέξουμε, θα σκάψουμε, θα σπείρουμε, θα ταΐσουμε τα ζώα, κ.α. Άλλη μέρα θα ακολουθήσουμε το πρόγραμμα των παιδιών : θα δούμε από κοντά τις συνθήκες διδασκαλίας, το παιχνίδι τους, τις δυσκολίες τους, κ.α.. Θα ζήσουμε δηλαδή όλα όσα ζουν εκείνοι. Για τρεις μέρες θα βρεθούμε στη θέση αυτών των ανθρώπων.
Ναι θα είναι δύσκολα αλλά αυτή θα είναι μια εμπειρία ζωής! Θα μας αλλάξει σαν ανθρώπους και θα μας προσφέρει ένας νέο πάθος για να μιλήσουμε για τα ανθρωπινά δικαιώματα στα παιδιά μας πίσω στην Ελλάδα.
3. Τι φαντάζεστε πως θα αντικρίσετε φτάνοντας στην Αφρική (Ρουάντα);
Θα συναντήσω μια χώρα όπου το 76% των κατοίκων ζουν με λιγότερο από 1,25 δολάριο την ημέρα, δηλαδή σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας. Μια χώρα που δεν υπάρχει υγειονομική περίθαλψη, τα παιδιά υποσιτίζονται, γι αυτό και 1 στα 10 πεθαίνει πριν γίνει 5 ετών. Θα συναντήσω μια χώρα πληγωμένη ακόμα από την μεγάλη Γενοκτονία του 1994, όπου αδερφός στράφηκε εναντίον αδερφού και 1 εκατομμύριο ψυχές βρήκαν φρικτό θάνατο. Θα δω ανθρώπους που επέζησαν από τις ματσέτες και θα αγγίξω τις ουλές στα πρόσωπά τους. Θα μιλήσω με νέους έφηβους που γεννήθηκαν από το βιασμό της μητέρας τους στα στρατόπεδα όπου τις είχαν σε περιορισμό τους μήνες της γενοκτονίας. Θα μπω σε σχολικές τάξεις με παιδιά που δεν έχουν δει ποτέ τάμπλετ, κινούμενα σχέδια, ηλεκτρικό ρεύμα ή τρεχούμενο νερό. Θα δω μητέρες που προσπαθούν να καλλιεργήσουν τη δύσκολη γη της Ρουάντας, σχεδόν μόνο με τα χέρια τους και να μεγαλώσουν με τα προϊόντα τους τα παιδιά τους. Θα δω όμως ανθρώπους που παρά τη φτώχεια και τις στερήσεις τους κάνουν τα αδύνατα δυνατά για να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο γιατί έχουν καταλάβει πως η Εκπαίδευση είναι ο μόνος δρόμος για να βελτιωθεί η ζωή τους
4. Την είδηση γι’ αυτό το ταξίδι σας τη κάνατε γνωστή και μέσω διαδικτύου, αλλά και εντός του σχολείου προτρέποντας τους μαθητές σας να ζωγραφίσουν κάτι για τους φίλους τους στην Αφρική. Πως αντιμετώπισαν τα παιδιά αυτή την ιδέα;
Ναι. Έχω φτιάξει το blog με τον τίτλο: Μια δασκάλα ζωγραφικής στη Ρουάντα ( http://art-teacher-in-rwanda.blogspot.gr/p/blog-page_5.html ). Σκοπεύω για όσες ημέρες είμαι εκεί και όσο φυσικά έχω τη δυνατότητα για ίντερνετ, να ανεβάζω ότι μου κάνει εντύπωση, ότι με πληγώνει αλλά και ότι μου δίνει χαρά.
Από την πρώτη στιγμή που έμαθα για τη συμμετοχή μου στην αποστολή προσπάθησα να κάνω και τους μαθητές μου συμμέτοχους κατά κάποιο τρόπο στην εμπειρία αυτή. Ότι έβρισκα από τη μελέτη μου για τη χωρά , βίντεο, άρθρα, εικόνες, τις μοιραζόμουν μαζί τους.
Τα παιδιά κατάλαβαν αμέσως γιατί πάω και γιατί είναι σημαντικό. Περάσαμε πολύ έντονες συναισθηματικά στιγμές στην τάξη: κλάψαμε, χορέψαμε και γίναμε Αφρικανοί για λίγο. Δεν τους έκρυψα τίποτα από την ιστορία της Αφρικής γενικά. Ακόμα και κάποια από τα σκοτεινά της σημεία. Ανέφερα με πολύ προσεκτικό τρόπο φυσικά την ιστορία της γενοκτονίας , την δουλεία των Αφρικανών από τους Δυτικούς και γενικά προσπάθησα να τους εξηγήσω πως το στερεότυπο του κατώτερου μαύρου ανθρώπου έχει κατασκευαστεί εδώ και αιώνες για να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα των δυτικών πολιτισμών (αρπαγή γης και φυσικού πλούτου, φθηνά εργατικά χέρια κ.α.) . Αυτό το ταξίδι και οι ιστορίες από την Αφρική έγιναν η αφορμή για να θυμηθούν έννοιες πιο γνώριμες που διδάσκονται ήδη στο ελληνικό σχολείο ,όπως το Ολοκαύτωμα, ο ρατσισμός, ο φασισμός , κ.α.
Τα παιδιά μου ζωγράφισαν πολλές ζωγραφιές και κάποιες ευχές στα αγγλικά και όλο αυτό το υλικό θα το πάρω μαζί μου για να το προσφέρω ως δώρο φιλίας και αδελφοποίησης στα σχολεία που θα επισκεφτούμε. Περιττό να σας πω πως πάρα πολλά παιδιά μέσα στην παιδική τους αφέλεια προσπάθησαν να με πείσουν να τα πάρω μαζί μου. Κάποια έθεσαν θέμα να πάμε σαν σχολείο εκδρομή στην... Αφρική και άλλα κατέστρωσαν σχέδιο για το πως θα τρυπώσουν κρυφά στο σακίδιο μου ...
5. Όμως, σ’ αυτή την αποστολή δεν θα είστε μόνη σας! Ποιοι θα είναι οι συνοδοιπόροι;
Στην ομάδα επίσης είναι η Κατερίνα Βίγκου, δασκάλα Α/θμιας σε σχολείο της Αθήνας, ο Θεόδωρος Γούτας, εκπαιδευτικός πληροφορικής, Υποδιευθυντής 28ου Γυμνασίου Θεσσαλονίκης, ο Φάνης Κατσάνος εκπαιδευτικός Αγγλικών Α/θμια στη Λάρισα , και η Νάσια Χολέβα, θεατρολόγος, εκπαιδευτικός θεατρικής αγωγής σε σχολεία της Αθήνας.
Σε αυτό το ταξίδι θα μας “προσέχουν” τρεις υπέροχες κυρίες από το εκπαιδευτικό τμήμα της Action Aid ειδικά εκπαιδευμένες σε τέτοιου τύπου ταξίδια.
6. Είναι ένα δύσκολο ταξίδι και από άποψη συνθηκών, αλλά και από θέμα ψυχολογίας. Οι δικοί σας άνθρωποι στήριξαν αυτή την πρωτοβουλία σας ή προσπάθησαν να σας αποτρέψουν;
Oι δικοί μου ανησυχούν φυσικά αλλά είναι ενθουσιασμένοι και υπερήφανοι για τη συμμετοχή μου στην αποστολή. Βέβαια όλο αυτό το διάστημα που μιλάω για το ταξίδι μου σε ανθρώπους, άκουσα διάφορα σχόλια, αποτρεπτικά και επικριτικά κάποιες φορές, τύπου: Γιατί δε μένεις να βοηθήσεις τα Ελληνάκια; Ή “Εδώ έχουμε Κρίση! Τι σε νοιάζει τι γίνεται στην Αφρική;”. Όλοι όσοι εξέφρασαν αυτή τη στάση φυσικά δεν είχαν κάποια συμμετοχή σε δραστηριότητα που να αφορά σε αλληλεγγύη και ανθρωπισμό. Προσπάθησα να τους εξηγήσω για τα οφέλη που θα αποκτήσουν τα δικά μας παιδιά μέσα από την εμπλοκή τους σε μια κουλτούρα Ειρήνης. Ελπίζω να κατάλαβαν.
7. Έχετε συμμετάσχει σε παρόμοιες δράσεις – αποστολές;
'Όχι Είναι η πρώτη και ελπίζω όχι τη τελευταία.
8. Ας έρθουμε όμως στις Αχαρνές! Ζούμε σε μία πολυπολιτισμική πόλη. Ως δασκάλα ζωγραφικής έχετε την ευκαιρία να έρθετε ακόμη πιο κοντά στα παιδιά, αγγίζοντας την ψυχή τους μέσα από τις ζωγραφιές τους. Από την εμπειρία σας υπάρχουν φαινόμενα ρατσισμού στα σχολεία των Αχαρνών και αν ναι πως μπορούν να αντιμετωπιστούν;
Όχι δεν έχουμε τέτοια κρούσματα . Ακούω πως υπάρχουν σε άλλα σχολεία. Αλλά θα πρέπει να είναι σπάνιο στις ηλικίες του Δημοτικού. Νομίζω πως τα περισσότερα επεισόδια ρατσισμού ξεκινάνε από διαμάχες γονέων. Τα παιδιά σε αυτές τις ηλικίες δεν έχουν αντιληφθεί ακόμα τέτοιες ιδέες . Ξέρετε, εμείς οι δάσκαλοι της Πρωτοβάθμιας είμαστε προνομιούχοι γιατί αλληλεπιδρούμε με τα παιδιά στην πιο τρυφερή,συναισθηματική και δημιουργική τους ηλικία. Στο Δημοτικό τα παιδιά είναι “καθαρά” από τη μόλυνση του ανώτερος -κατώτερος και το μόνο που τα ενδιαφέρει είναι να τα αγαπάς, να έχουν πολλές ευκαιρίες για να παίζουν, για να εκφραστούν και να κάνουν φίλους. Αν πας σε μια οποιαδήποτε παιδική χαρά της χώρας θα δεις την εξής εικόνα: Οι Ελληνίδες μαμάδες να κάθονται στα παγκάκια από τη μια πλευρά και οι μαμάδες μεταναστευτικής καταγωγής από την άλλη. Στη μέση θα δεις πολύχρωμα παιδάκια να παίζουν χωρίς διακρίσεις. Να μαλώνουν, να χτυπιούνται, να αγαπιούνται και να συνεχίζουν το παιχνίδι. Δεν ξέρω σε ποια ηλικία εμφανίζεται η “απόσταση”. Έχω μια πολύ ρομαντική ιδέα για την Ομορφιά του Ανθρώπου. Νομίζω πως όλοι γεννιόμαστε με το αίσθημα της Αποδοχής , της Συμπόνοιας και της Εν συναίσθησης αλλά αυτό φθίνει ή χάνεται μαζί με την παιδικότητα.
Στο 2ο Δημοτικό σχολείο προσπαθούμε να γεμίσουμε την καθημερινή ρουτίνα της σχολικής ζωής με πρακτικές Αποδοχής. Ακόμα και η διακόσμηση του σχολείου μιλάει για την Αποδοχή και τα Δικαιώματα. Τον Μάιο διοργανώσαμε ένα μεγάλο φεστιβάλ Αποδοχής. Μουσικοί, χορευτές, ηθοποιοί, εικαστικοί, μεγάλοι ανθρωπιστικοί φορείς, ήρθαν και έπαιξαν με τα παιδιά και τους γονείς, φάγαμε, ήπιαμε, χορέψαμε και στο τέλος κλείσαμε το φεστιβάλ με μια παρέλαση με τους Batala στο κέντρο του Μενιδίου. Γενικά προσπαθούμε να δείξουμε πως η Διαπολιτισμική αγωγή δεν είναι απλά ένα μάθημα που θα απασχολήσει την τάξη για λίγες διδακτικές ώρες , αλλά μια γενική προσπάθεια καλλιέργειας της Κουλτούρας της Ειρήνης και της Αποδοχής. Περισσότερα για τις εκπαιδευτικές μας δράσεις μπορείτε να δείτε στη σελίδα και στα blogs του σχολείου: http://2dim-acharn.att.sch.gr/
9. Λίγες μέρες απομένουν μέχρι την αναχώρησή σας! Πως αισθάνεστε και τι εύχεστε;
Εύχομαι ή μάλλον είμαι σίγουρη πως θα είναι μια εμπειρία που θα με αλλάξει σαν άνθρωπο, σα γυναίκα και φυσικά σαν εκπαιδευτικό. Εύχομαι όλες αυτές τις εμπειρίες και τις εικόνες που θα δούμε, να μπορέσουμε σαν ομάδα αλλά και καθένας ξεχωριστά, να τις μεταφέρουμε με έναν δημιουργικό τρόπο ώστε να μπει ένα λιθαράκι ακόμα στην αντίληψη του Ανοικτού στον Κόσμο Σχολείου. Προσωπικά με συγκινεί η ιδέα ότι 5 απλοί Έλληνες δάσκαλοι του σχολείου εκείνου που έχει χαρακτηριστεί συντηρητικό και παρωχημένο, μπορούν να αγγίξουν τον Κόσμο και να προτείνουν νέες εκπαιδευτικές προσεγγίσεις σε σημαντικά θέματα.
Με όλη τη δύναμη της ψυχής μου πιστεύω πως το Σχολείο και όταν λέω σχολείο εννοώ τους εκπαιδευτικούς, τους γονείς, και τους μαθητές, πως θα είναι ο πυρήνας και η αφετηρία σε αυτήν τη Μεγάλη Αναγέννηση που προσδοκούμε τα τελευταία χρόνια της Κρίσης. Το έχει δείξει η ιστορία πως μπορεί να συμβεί και ήδη συμβαίνει, αφού σε κάθε γωνιά της χώρας μας δάσκαλοι και απλοί γονείς, υψώνουν το κεφάλι , αναλαμβάνουν δράση και παίρνουν προσωπικά την υπόθεση του να αλλάξουν στην Πράξη ότι στρεβλό υπάρχει σε αυτόν τον τόπο. Το πιστεύω με όλη μου τη ψυχή.
Ευχαοματε ολόψυχα ΚΑΛΟ ΤΑΞΙΔΙ στην κ. Καραγιάννη και περιμένουμε με ανυπομοησία την επιστροφή της καθώς θα μοιραστεί μαζί μας όλα όσα έζησε στην Ρουάντα!
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΑΠΑΣΤΑΜΑΤΙΟΥ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου